Vanaf 1993 moeten bedrijven en instellingen die jaarlijks meer dan 50.000 kWh stroom of 25.000 m3 aardgas gebruiken voldoen aan de energiebesparingsplicht. Dit betekent dat zij investeringen moeten doen in het terugbrengen van energiegebruik, die binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend. Vanaf 2019 moeten bedrijven die onder de energiebesparingsplicht vallen elke vier jaar bij Rijksdienst voor Ondernemend Nederland aangeven welke energiebesparingsmaatregelen ze hebben genomen. Gemeenten en provincies moeten controleren (toezien en handhaven) of bedrijven en instellingen zich aan deze energiebesparingsplicht houden en of ze daar ook informatie over geven. Dat doen ze vaak via de omgevingsdiensten.

De Vereniging van Rekenkamers heeft in de vorm van een DoeMee-onderzoek een landelijk onderzoek laten uitvoeren waarin is nagegaan hoe gemeenten, provincies en omgevingsdiensten invulling geven aan toezicht en handhaving op de energiebesparingsplicht en de informatieplicht. Het rapport is te vinden via deze link: DoeMee onderzoek 2024 Energiebesparingsplicht en Informatieplicht Energiebesparing.
Tevens heeft de Algemene Rekenkamer een onderzoek uitgevoerd naar het landelijk beleid rond dezelfde verplichtingen. Dit rapport is te vinden via deze link: Energiebesparingsplicht, 2008-2023 | Rapport | Algemene Rekenkamer

Wij sturen het rapport van de Vereniging van Rekenkamers niet aan PS toe ter bespreking of besluitvorming, omdat het rapport vooral kwantitatief van aard is en geen specifieke gegevens, conclusies en aanbevelingen over de vier Randstedelijke provincies bevat. Het rapport bevat wel waardevolle aanknopingspunten voor verdere uitwerking. Wij zullen de resultaten van het onderzoek daarom betrekken bij een verkenning van het onderwerp Vergunningverlening, toezicht en handhaving voor de onderzoeksprogrammering van 2025. Over deze verkenning zullen wij de Programmaraad nader informeren.