Nederland heeft verschillende opgaven en ambities, maar de oppervlakte is beperkt. Ruimtelijke ontwikkelingen kunnen grote invloed hebben op de waterkwantiteit, de waterkwaliteit en/of de waterveiligheid in een gebied. Bovendien maken verschillende partijen aanspraak op ‘hetzelfde’ water: drinkwaterbedrijven moeten water leveren aan huishoudens, bedrijven en industrie, natuurgebieden zijn afhankelijk van water en boeren hebben water nodig om levensmiddelen te produceren. In sommige gebieden is er te weinig water om aan al die functies te kunnen voldoen. Provincies zijn als eerste aan zet om de belangen van de drinkwatervoorziening af te wegen tegen de belangen van natuur, landbouw, economie en wonen. Belangenafweging in waterbeheer is een actueel en significant thema voor de provincie. De Omgevingswet vraagt om samenhangende besluitvorming over de fysieke leefomgeving. Klimaatverandering zorgt voor nieuwe wateropgaven, zoals extreme neerslag met wateroverlast als gevolg, maar ook kans op lange droge perioden met watertekorten.
De Rekenkamer is in januari 2025 begonnen aan het vooronderzoek om de onderzoeksrichting te bepalen en een onderzoeksopzet op te stellen.